HAVA RALLİ NEDİR

Hava Ralli Sporunun amacı, pilotların bir araya gelerek kaynaşmasını sağlamanın yanı sıra, yarışmacıların temel VFR (Görerek) uçuş şartlarında -mümkün olduğu kadar az aletle- uçuş ve navigasyon yeteneklerini geliştirmektir.

Hava Ralli Şampiyonası’na tek motorlu kara iniş takımlı uçaklar katılabilir. Yarışmacı bir ekip, en az PPL (Özel Pilot Lisansı) sahibi bir pilot ve bir navigatörden (Seyrüseferci) oluşur. Navigatör’ün pilot olması zorunlu değildir. Ancak pilota tüm yarışma boyunca yardımcı olacak kadar harita ve pusula bilgisine sahip olması gerekir.

Yarışma sırasında uçaktaki seyrüsefer aletlerinden yalnızca telsiz, pusula ve istikamet cayrosu aktiftir. GPS, cep telefonu vs kullanımına izin verilmez.

Yarışmacı ekipler arasına 2-5 dakika aralıklar konur ve yarışmacılara kalkışlarından tam onbeş dakika önce yarışma zarfları verilir. Bu zarfta o gün uçacakları rotanın talimatları,

iki set fotoğraf ve puanlama kağıdı vardır. Yarışmacılar, onbeş dakika içersinde talimatlara göre rotayı ve kontrol noktalarını harita

üzerinde zamanlarla birlikte hazırlamak ve verilen yaklaşık yirmi adet fotoğrafı hafızalarına almak zorundadır.

Yarışma süresince yarışmacılar verilen talimat ve genel kurallara uygun uçmak ve soruları doğru yanıtlamak zorundadır. Uyulmayan her kural ve yanıtlanamayan herbir soruda yarışmacı ekibe ceza puanı yazılır.

Yarışmayı en az ceza puanı ile tamamlayan ekip kazanır ve sıralama ceza puanları toplamlarına göre yapılır

Zarfı aldıktan sonra onbeşinci dakika dolduğunda tekerler dönmeye başlamalıdır. 10 saniye sapmaya izin verilir. Ancak on saniyeden fazla erken veya geç kalınan her bir saniye için 3 ceza puanı yazılır.

Bundan sonra yapılacak iş; verilen rotayı verilen hız ile uçmak ve kontrol noktalarını bulmaktır. Verilen rotayı uçmak demek; rota çizgisinin sağa/sola 500 feet içersinde, kontrol noktalarının üzerinden min. 500 ve maks. 1,000 feet AGL irtifada ve verilen saniyenin +/- 2 saniye içinde olmak kaydıyla uçmak demektir.

Kontrol noktası için verilen saniyenin (+/- 2 saniye hariç) dışında kalınırsa, her bir saniye yarışmacı ekibe 2 ceza puanı kazandırır. Rota çizgisinin sağa/sola 500 feet dışında veya kontrol noktasının üzerinde AGL 1,000 feetten yüksekte olursa, “tanımlanamadı” varsayılır ve 300 ceza puanı alır. 300 puan zaman tutulan kontrol noktasında, zamanlamadan alınabilecek en yüksek ceza puanıdır. Kontrol noktası üzerinde 500 feetden alçak uçarsa –emniyet kurallarını ihlal ettiği için- 600 ceza puanı alır. Yine emniyet gereği rota üzerinde 90 dereceden fazla dönüşler yapmak, daireler çizmek yasaktır. Bunun tespit edilmesi halinde her bir defa için 200 ceza puanı verilir.

Birinci set kontrol noktalarına ait fotoğraflardan oluşur. Bu fotoğraflar doğru sırada verilir ve üzerinde hangi kontrol noktasına ait olduğu yazılıdır. Buradaki tek zorluk; fotoğrafın herhangi bir açıdan çekilmiş olmasıdır. Yani uçuş yönünden çekilmemiş olabilir. Ayrıca o fotoğraf, o noktaya ait olmayabilir de. Yarışmacılar ellerindeki puanlama kağıtlarına “doğru”/”yanlış” diye işaretlerler. Eğer fotoğraftaki görüntü kontrol noktasına ait değilse, kontrol noktasına 0,5 nm den yakın olamaz.

İkinci set fotoğraf rota üzerindeki muhtelif noktalara aittir. Bu set doğru sırada değildir. Rota çizgisinin sağa/sola 300 metre içersinden ve rota yönüne maksimum 45 derece açıdan alınmıştır. Bu fotoğrafların yerlerinin puanlama kağıdına

Fotoğraflarla ilgili konum tanımı yanlış olursa 100 ceza puanı verilir. Fakat hiç tanımlanmazsa ceza puanı bu defa 50 dir. Rota fotoğrafı için tanımlanan yer gerçeğe 0,5 nm yakınsa ceza verilmez. Fakat 0,5 – 1,0 nm arası ise bu defa ceza puanı 25 olur.

Bu testin bir diğer aşaması ise yerdeki işaretleri tanımaktır. Tüm kontrol noktalarına

ve rota üzerine büyük beyaz şeritlerle harfler ve işaretler konur ve görülen işaretlerin puanlama kağıdına yazılması istenir. Eğer yanlış işaretlenirse 100 ceza puanı, hiç işaretlenmezse de 50 ceza puanı verilir.

Bitiş kontrol noktası geçildiğinde navigatörün işi bitmiştir. Bu aşamadan sonra tüm hüner pilota kalmıştır; inişe gelecek ve pistte işaretlenen 50 x 12 metre ölçülerindeki iniş

kutusundaki , 3 metrelik beyaz bölgeye inecektir. Başarırsa sıfır puan alır. Beyaz çizgiden sonraki ilk 7 metrelik A alanı için 20 puan, A’dan sonraki 10 metrelik B alanı için 40 puan, B’den sonraki 10 metrelik C alanı için 60 puan, C’den sonraki 10 metrelik D alanı için 80 ceza puanı alır. Beyaz çizgiden önceki ilk beş metrelik E alanına inerse 50, E den önceki beş metrelik F alanına inerseniz 90 ceza puanı alır. İniş alanı genişliği 12 metredir. Sağa/sola taşarsa veya anormal iniş yaparsa 200 ceza puanı ve belirlenen engeç iniş zamanını aşarsa da 300 ceza puanı alır.

İnişten sonra park alanına geldiğinde son beş dakikası daha vardır. Puanlama kağıdındaki son düzeltmeleri yapar ve zarfı yer hakemlerine teslim eder. Beş dakikayı geçirirse 200 ceza puanı daha alır.

Bunlar dışında; uçuş emniyet kurallarını ihlale ve izin verilmemiş elektronik ekipman taşımaya 600, belirlenen minimum irtifanın altında uçmaya ve belirlenen telsiz frekansının dışına çıkmaya 200

Bu yarışmanın bir bacağıdır. Türkiye Hava Ralli Şampiyonalarında biri test olmak üzere üç bacak uçulur.

Türkiye Hava Ralli Şampiyonaları FAI kurallarının yerel koşullara uyarlanması ile Türk Hava Kurumu tarafından düzenlenir. Şampiyona kuralları