Sevgili Remzi Örtürk'ün sorusu oldukça spesifik bir soru mümkün olduğunca basit bir tarzda cevaplandırmaya çalışacağım. Uçaklar ve uçak parçaları üzerinde yapılan hava akışı ile ilgili deneyler özetle 4 ana bölüme ayrılır.
1. Aerodinamik tüneller. Genelde uçağın tasarımı 1/1 veya daha küçük ölçekli olarak subsonik tunellerde incelenir. Bu tuneller ebat olarak oldukça büyük tunellerdir. Tasarımın aerodinamik açıdan uyumluluğu araştırılır.
2. Aero-termodinamik tuneller. Değişik ebatlarda olabilir. Subsonik veya süpersonik hızlarda gövde elemanları ve hava termodinamik açıdan incelenir.
3. Uçuş dinamiği tunelleri. Uçağın değişik hızlardaki manevra yetenekleri, AOA, stal gibi hususlar incelenir. Büyük ebatlı subsonik tunellerdir.
4. Gaz dinamiği ile ilgili tüneller. Remzi'nin bahsettiği tüneller bunlardır. Çok yüksek hızlarda, süpersonik ve hipersonik tünellerdir. Çok küçük ölçekli olan (yaklaşık 6 inch x 6 inch) bu tünellerde genelde aerodinamik parçacıkların yüksek hızlardaki karakteristikleri (behaviour) incelenir. Bu çalışmaların tamamında renkli hava ipçikleri kullanılabilir, daha sonra buradan elde edilen bilgiler bilgisayara adapte edilebilir (maliyeti azaltmak için).

Bir tunel birden fazla görevi yapmak için tasarlanabilir.

Tabii tunel tipleri bunlarla bitmiyor. İsteyen arkadaşlar NASA ve TsAGI'nin sitelerine girip bunları inceliyebilirler. Adresleri tam aklımda değil ama "Yahoo"dan "NASA" veya "TsAGI" yazarak bu sitelere ulaşabilirler.

Bizim amacımız başlangıçta süpersonik uçak tasarlamak olmadığına göre daha basit, sübsonik rüzgar tunelleri ile yetinebiliriz. Hatta bunu bilgisayar simülasyonu ile müştereken kullanmak pekala mümkündür ama tamamen ortadan kalkabileceğini zannetmiyorum.

Tabii üniversite, TÜBİTAK gibi yerlerde süpersonik tüneller olabilir.

Havacılık sanayiinde rüzgar tünelleri vazgeçilmez birer elemandır. Bugün artık bilgisayar destekli olarak görev yapmaktadırlar.

Hepinize en içten sevgi ve saygılarımla

Bu forumdaki ilk mesajım. Konuyu yakalayabilmek için baştan sona tüm söyleşinizi okudum.
Kısaca şu bilgiyi vermek istiyorum: Uçak Uzay Mühendisliği Kulübü (ITU) olarak, hatırlayabilirsiniz, birkaç ay önce "Ev Yapımı Uçaklar"la ilgilenenleri bir araya getirmek için duyuru atmıştık. Duyurumuza yurtiçi ve yurtdışından ilgi gelmişti.

Biz bir günde (ya da 10 yılda) uçak üreticisi olunamayacağını düşünüyoruz. Yanlış anlaşılmasın, tabii ki büyük çapta projeler için de herşeyimizle destek oluruz.

Elimizden gelen şu, bir kit uçakla başlayarak, mühendislik bilgilerimizi (eğer alıyorsak) uygulamak ve sonuca bakmak.

Şu anda bir atölye bu iş için ilgilenenlere ayrıldı. (Üretimle ilgilenmek isteyenler de aramıza katılabilirler.)

Şimdilik bu kadar.

Görüşmek üzere,
Gürkan Çetin
ITU Ucak Muh. son sınıf
gurkan.cetin@itu.edu.tr
http://www.students.itu.edu.tr/~cetingu/ucak : ucak sayfası

quote:

---

Merhabalar,

Bu forumdaki ilk mesajım. Konuyu yakalayabilmek için baştan sona tüm söyleşinizi okudum.
Kısaca şu bilgiyi vermek istiyorum: Uçak Uzay Mühendisliği Kulübü (ITU) olarak, hatırlayabilirsiniz, birkaç ay önce "Ev Yapımı Uçaklar"la ilgilenenleri bir araya getirmek için duyuru atmıştık. Duyurumuza yurtiçi ve yurtdışından ilgi gelmişti.

Biz bir günde (ya da 10 yılda) uçak üreticisi olunamayacağını düşünüyoruz. Yanlış anlaşılmasın, tabii ki büyük çapta projeler için de herşeyimizle destek oluruz.

Elimizden gelen şu, bir kit uçakla başlayarak, mühendislik bilgilerimizi (eğer alıyorsak) uygulamak ve sonuca bakmak.

Şu anda bir atölye bu iş için ilgilenenlere ayrıldı. (Üretimle ilgilenmek isteyenler de aramıza katılabilirler.)

Şimdilik bu kadar.

Görüşmek üzere,
Gürkan Çetin
ITU Ucak Muh. son sınıf
gurkan.cetin@itu.edu.tr
http://www.students.itu.edu.tr/~cetingu/ucak : ucak sayfası

---

Türk Yıldızı

Sevgi ve Saygılarımla;

Türk Yıldızı>>>

Tartışmaya havacılık sanayimizi geliştirirken, havacılığın kendisini yaygınlaştırmayı gözardı etmeyelim diyerek katkıda bulunmak istemiştim.

Ben (22 yaş) farkındayım ki "topluca yapalım" isteklerinin sonuca ulaşmasını beklemek vakit kaybıdır. Uygun ortamı, desteği beklemek de vakit kaybı olarak görülebilir. Uygun ortam, çok sayıda kişi ve para olmasa da yapılabilecek şeyler vardır. Siz yaptıkça yanınıza katılacaklar olacaktır.

Fakat demek istediğim, topluca hareket etmeye gerek olmadığı değil. Aksine bilinçli kişiler koşullara aldırmadan çalışmalarını sürdürürlerse ateş yanmaya başlayacaktır. Bu noktada tayyareci forum üyelerine ve Türkiye'de havacılıkla şöyle ya da böyle ilgisi ve bu konularda çalışması olan herkese teşekkür ediyorum.

Biz burada Türkiye kendi uçağını nasıl yapabilir konusunu tartışırken bir şeyi çok iyi bilmemizde yarar var. Biz uçak yapmak üzere, veya ülekemizde uçak sanayii kurmak üzere yola çıkmadık...Burada iki ana tema var, Türkiye kendi tasarımı uçakları niye yapamıyor, diğeri de uçak tasarım ve yapımı için neler lazım. Bu ana temaların altında biz bir kamu oyu oluşturmaya çalıştık; en azından kendi aramızda. Bence foruma katılan bütün havacılar bu konuda oldukça geniş fikir sahibi oldular. En çok yararlananlardan biri de ben oldum. Hepiniz sağ olun, var olun. Camiamızın çok büyük bir camia olduğunu kanıtladınız. Umarım Hükümetten, THKv'den ve TAI'den birileri de bu yazıları okuyordur.

Sevgili arkadaşlar, bizim aramızda yaş sorunu yoktur. Her yaştan insan yazabilir. Bizler de cevap verirken mümkün olduğunca yapıcı olmaya çalışalım. Hatta bir arkadaşımız "bu konu teknoloji değildir" bile diyebilir. Görüşüne saygı duyarım. Ama burada teknolojik olarak ne tartışalım ki. İsterseniz sizlere oldukça iyi bildiğim iki konuyu getireyim. Pistonlu uçak motorlarında çift kademeli "turbocharger"ların uygulanması veya mesleğimle ilgili "Modern Yolcu Uçaklarında Klima Tesisatı İle İlgili Öneriler" gibi. Kaç kişiyi ilgilendirir bu konular. Zaten ilgilenecek bir iki kişi adresi biliyor. Aradığını e-maille veya telefonla bulabilir. Bizim amacımız herkesin katılabileceği, faydalanabileceği bir fikir alış verişi yaratmaktır.

Bunun için Celal arkadaşıma, Sevgili Ayfercim'e ve hala tanışamadığım Sevgili Murat'a teşekkür ederim.

Bir de bir ricam var. N'olur konuların içine politika girmesin, Bu konuda dikkatli olalım.

Daha nice nice konulara.

Haluk SEVEL

Not.P-47 ilavelerine baktınız mı! Bir de TuAF'a başladık... Hani kommentler!!!

"Isin icine politika girmesin" sozu bence, kusura bakmayin ama, pek anlamli ve gercekci degil.
Ulkenin havacilik sanayisini tartisacagiz ve bunun icine politika girmeyecek.
Boyle bir seye imkan yok. Zaten devleti yoneten gruplarin gudumundeki bir
sektoru tartisirken ister istemez politik olunulacak.
Hem ote yandan bunun zarari ne olabilirki?

Saygilar

Sevgi ve Saygılarımla;

quote:

---

Tartışmaya havacılık sanayimizi geliştirirken, havacılığın kendisini yaygınlaştırmayı gözardı etmeyelim diyerek katkıda bulunmak istemiştim.

Ben (22 yaş) farkındayım ki "topluca yapalım" isteklerinin sonuca ulaşmasını beklemek vakit kaybıdır. Uygun ortamı, desteği beklemek de vakit kaybı olarak görülebilir. Uygun ortam, çok sayıda kişi ve para olmasa da yapılabilecek şeyler vardır. Siz yaptıkça yanınıza katılacaklar olacaktır.

Fakat demek istediğim, topluca hareket etmeye gerek olmadığı değil. Aksine bilinçli kişiler koşullara aldırmadan çalışmalarını sürdürürlerse ateş yanmaya başlayacaktır. Bu noktada tayyareci forum üyelerine ve Türkiye'de havacılıkla şöyle ya da böyle ilgisi ve bu konularda çalışması olan herkese teşekkür ediyorum.

İyi günler,
Gürkan Çetin

---

Türk Yıldızı

Ben herhalde neyi kastettiğimi iyi bir şekilde açıklıyamadım. "Bu ülkenin belirli bir havacılık politikası yok" demek te, bunu eleştirmek te bir politikadır ve bunu mutlaka yapacağız. Ama yapacaklarımız havacılıkla sınırlı olmalı. Ama bu platforma sağ-sol politik çekişmelerini, filistin-israil konularını taşımayalım. benim kastettiğim buydu. Yoksa benim "kendi uçağını kendin yap"a yazdığım yazıları okursan hemen hemen hepsi milli bir politikanın olmadığını eleştirir. Eleştirir ama politik kişilere ve partilere dokunmadan. Yani burayı politik bir arenaya çevirmeden. Bilmem şimdi daha açık ve anlaşılır oldum mu!

Sevgi ve saygılarımı sunarım

Politik kisilere ve partilere dokunmadan elestiri yapma fikrinize katilmiyorum.

Ben diyorum ki, havacilik tarihimizde yapilan dogrular ve yanlislar bunlari
yapan kisilerin siyasi goruslerinden ayri tutularak irdelenemez.

Ataturkun Turk havacilik sanayi icin yaptiklarini ulusal bagimsizlik hakkindaki fikirlerinden ayristirip ele alabilirmisiniz?

Demokrat parti doneminde bu sektore yapilani, o donemin yoneticilerinin siyasi fikirlerinden ayri tutabilirmisiniz?

Refah Partisinin ideolojisine ister mesafeli olalim, ister nefret edelim ister atesli taraftari olalim, baslattiklari ZIU projesi ile milli uretim politikalari arasindaki paralleligi gormemek mumkun mu?

Ben buraya yazarken, yanlislari, bunlari yapan askeri ya da siyasi kisileri de isin icine katarak elestirecegim.
Ayni yolu dogru olduguna inandigim hareketleri yazarken de izleyecegim.

Sevgi ve saygilarimla.

quote:

---

Haluk Bey,

Politik kisilere ve partilere dokunmadan elestiri yapma fikrinize katilmiyorum.

Ben diyorum ki, havacilik tarihimizde yapilan dogrular ve yanlislar bunlari
yapan kisilerin siyasi goruslerinden ayri tutularak irdelenemez.

Ataturkun Turk havacilik sanayi icin yaptiklarini ulusal bagimsizlik hakkindaki fikirlerinden ayristirip ele alabilirmisiniz?

Demokrat parti doneminde bu sektore yapilani, o donemin yoneticilerinin siyasi fikirlerinden ayri tutabilirmisiniz?

Refah Partisinin ideolojisine ister mesafeli olalim, ister nefret edelim ister atesli taraftari olalim, baslattiklari ZIU projesi ile milli uretim politikalari arasindaki paralleligi gormemek mumkun mu?

Ben buraya yazarken, yanlislari, bunlari yapan askeri ya da siyasi kisileri de isin icine katarak elestirecegim.
Ayni yolu dogru olduguna inandigim hareketleri yazarken de izleyecegim.

Sevgi ve saygilarimla.

---

quote:

---

Arkadaşım;biz yapılanları ve yapılmayanları nedenlerini tartışıyoruz.Sonuçta bu forumdaki insanların da bir politik görüşü var ama hiç birimiz "Ben A partisini destekliyorum ve Türkiye'de ki havacılık hakkındaki görüşümde şudur." demiyoruz.
Sevgiler
Birgi

---

Ucmak yasamaktır.

Ben mesela bir patent ve proje destek kurumunun olmasını isterdim. Örneğin ben kredilendirilebilir bir proje ile ortaya çıkarsam beni hem yasal olarak koruyacak hem de maddi ve/veya teknolojik olarak destekleyecek bir kurum. Ancak bu kurum zaten kendisi en ileri teknolojiyi üretme ve geliştirme çabasında olduğundan benim projemi de değerlendirirken brokratik ve politik hesaplardan çok, projemin gerçekten işe yarar olup olmadığına bakarak değer biçecek. Aman canım sen de, bu Türkiyede mi olacak demeyin. Pekala olabilir! Hatta belki de TSK böyle bir kurumu kendi içinde kurabilir. Ya da daha önce de dediğim gibi non-profit bir organizasyona gidilebilir.

Sevgi ve Saygılarımla;

bence herkes uzerine dusen isi yapsin. hatta kendini sinirlarini potansiyellerini assin. boylece birey olarak her kisi havacilik adini elinden geleni yaparsa ve hatta sadece olumlu veya olumsuz fikrini beyan eden ama bu fikrin beyan eden kisi tarafindan tek basina yapilamayip bu fikrin bu ise gonul verenler (burada fikirle kasdedilen havacilik ve fonksiyonlariyla ilgili konular)tarafindan hep birlikte ele alinip cozum uretmek icin calisilirsa Turkiye'de bir havacilik kulturu, bilinci,sevgisi her kesim icin (sivil ve askeri)esit bicimde olusturulur.

sizinle birsey paylasmak istiyorum. belki aramizda bazi kisiler bunu okumustur.

HAVACILIKTA BİLİM-TEKNOLOJİ-SANAYİ POLİTİKALARI
TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER
http://www.tubitak.gov.tr/btpd/btspd/havapol/index.html

bence ise bu rapor kararlarinin kaci su an basariyla gerceklestirirdi kaci gerceklestirilmeyi bekliyorla basliyabiliriz.

tayyareci grubu olarak netice de diger tema,akut, egitim gonulluleri gibi sivil toplum orgutleriyle birlikte calisip havaciligi genis kesimlere sevdirmeli ve bir toplum bilinci olusturmaliyiz. belki ben yanlis dusunuyorum. bazi kisileri uzguysem ve/ya kizdirdiysam simdiden cok ozur dilerim.
saygilarimla.

Bizler burada, aynı aşkla bir araya gelmiş bir grubuz. Üstelik çok seviyeli de bir grubuz çünkü yapılan tartışmalardan bu ortaya çıkıyor. Bütün gayemiz bir havacılık bilinci oluşturabilmek. Bunu ne ölçüde gerçekleştirebilirsek kendimizi o derece mutlu hissetmemiz gerekir. Bu da çok sayıda kişinin katılımı ile olur.

Burada çeşitli ülkelerden örnekler vermiştim. Buna iki örnek daha eklemek istiyorum.

İspanya'nın CASA firması İspanyol Hava Kuvvetleri için CASA C-101 "Aviojet" isimli bir jet geliştirdi. İki kişilik temel eğitim uçağı olan tipin tek ve iki kişilik saldırı modelleri de mevcut. İspanya'dan başka iki Güney Amerika ülkesi ile Ürdün de bu uçağı, T-37'leri değiştirmek için secti. 60 adedi Ispanya'da olmak üzere yaklaşık 150 adet üretildi (çok iyi bir rakkam). Ispanyol akrobasi ekibi "Patrulla Aguila"da bu ucakları kullanıyor. Bu uçağın saldırı tiplerinde gövde altında bir, kanat altlarında üçer olmak üzere toplam yedi pilon var. 2 adet 12.7mmm makinalı veya bir adet 30mm top monte edilebiliyor. Kanat altı pilonlarda da bomba ve güdümlü roketler taşıyabiliyor. Uçağın motoru ABD Garret Aireseach yapımı, iniş takımları Ingiliz Dowty'den, firlatma koltuğu da (emin değilim ama) Martin-Baker olmalı. Gövde yapımı ve tasarım ise CASA'nın.

Diğer örneğim de Hindistan'dan. "Hindustan Aircraft Industries" temel ve gelişmiş jet eğitim uçağı üzerinde çalışmalara uzunca bir süre önce başladı. Amacı 2003 yılında, HJT-36 diye adlandırılan bu uçağı kendi hava kuvvetlerinde hizmete sokmak. IAI (Israel Aircraft Industies) ile paarlama konusunda temas halinde. Bu uçakta her türlü yenilikler düşünülmüş. kendilerine rakip olarak Yak-130 ve MiG-AT'yi görüyorlar. Uçakta MFD "fly-by-wire", HUD gibi yenilikler mevcut.

Sonsuz sevgi ve saygılarımla

Nelerin hangi sebeplerle yapilamadigini tartisirken, ister istemez siyasete ve
siyasi kisiliklere dalacaksiniz. Dalmazsaniz olaylar hakkinda yaptiginiz yorumlar, cikardiginiz sonuclar temelsiz kalir.
Neyi tartisiyoruzu tartismiyorum. Ajitasyon da yapmiyorum. Sadece onemli bir
noktaya dikkatinizi cektim o kadar.
Ulke havacilik endustrisinde calismis biri olarak, bu sanayi
hakkinda icerden gordugum bazi onemli hususlari daha once yazmistim.
Bana ilginc gelen, bu konuda buraya yazan insanlarin buyuk cogunlugunun yorum yapmayip, Haluk Bey(abi) ile aramizda gecen kisa polemik hakkinda bu kadar cok yazmalari oldu.
Ben bu konuyu burda kapatiyorum ama bir sey yazildigi takdirde cevap veririm.

Pilot koltugu, motor, inis takimlari, bu konuda uzmanlasmis firmalar tarafindan yapiliyor. Bildigim ucak sirketlerinin icinde bunlardan herhangi birini ucak ana yapisi ile beraber tasarlayip imal eden yok. Onun icin bir konuda uzmanlasilacak.

Motor teknolojisi ucak ana yapisindan cok daha ileri bir teknoloji. 2002 yilina kadar hic baslamamissaniz gecmis olsun.

Ucak ana yapisinin (airframe) tasarimi icinse henuz tren kacmadi.
Son bes yilda TAI de bir birikim olustu. ZIU ve A400M sayesinde pek cok sey ogrendik. Az da olsa tecrubeli ve yetenekli tasarimcilar, yapisal analizciler var. Simdi birinci olarak bu arkadaslarin, sektorden kacirilmamalari lazim.
Havacilikta yapisal analiz ve tasarim isi oyle hemen okuldan ciktiktan sonra yapilacak bir is degil. Yillarca gercek bir iste calisilarak edinilen bir yetenek.
Ikinci olarak bu yetismis bir avuc arkadasin yeni mezunlari ya da tecrubesiz elemanlari egitmesi gerekli. Bunlar ciddi planlanmis, akademik yaklasimdan uzak, tecrubenin aktarilmasina yonelik egitimler olmali.
Ucuncusu bu arkadaslarin ITU Ucak ve ODTU Havacilik Muhendisligi bolumlerinde uygulama agirlikli ders vermelerinin yolu acilmali. Bu konuda universite ve TAI istekli olmali, isbirligi yapmali.

Bunlar kisa vadede yapilmasi gerekli olan girisimler. Peki yapilabilirmi?
Sektorde bu kadar kisir cekisme, koltuk kavgasi varken birileri bunlarla ugrasabilir mi, hadi ugrasti diyelim bunlari yapacak kadar uzun omurlu yerinde durabilir mi onu bilemem.

iyi gunler.

"Kendi uçağını kendin yap" konusunda çok şeyler söylendi. Ama daha söylenecek çok şey var. Sayın Yavuz Balkan'ın 13.05.2002 tarihli mesajında bahsettiği TUBITAK'ın raporunu arkadaşlarımızın bilgisayarlarına indirmelerini hatta baskısını alıp okumalarını rica ederim (tabii isteyen bilgisayar monitöründen de okuyabilir ama ben yaşım itibariyle kitap okur gibi okumaya daha alışkın olduğumdan baskıyı tercih ediyorum). Bir nüsha bastırıp eve götürdüm ve yarısını okudum. Şu anda Türkiye için öneriler kısmına geldim. Raporun ilk yarısı dünya havacılığı, gelişmekte olan ülkelerde, örneğin Kore, Endonezya'da ve Taiwan'da havacılık endüstrisini inceliyor. Rusya'daki havacılık kuruluşlarını da kısaca ele almış. Ama çok kısa bir özet tarzında. Bizim bu forumumuzda bu konuda daha doyurucu bilgiler var. İlk dikkatimi çeken husus Brezilya'dan hiç bahsedilmemiş olması.

Raporun tamamı 23-24 sayfa. Ama akıcı bir dille yazılmış ve kolay okunuyor. En azından bizim gibi konuyu bilenler için ağır bir okuma parçası değil. Yarısı yukarıda anlattığım hususlara ayrılmış, diğer yarısı da Türkiye ile ilgili önerilere. Yazım tarihi raporda yer almıyor. Ama referanslara ve ABD'li firmalara bakarak raporun yayın tarihini 1996-97 olarak tahmin edebiliriz. Benim sizlerden ricam bu raporun iyice okunması ve bunun üzerinde tartışmalara devam edilmesi. Yavuz arkadaşımızın dediği gibi bakalım önerilerin ne kadarı yerine getirilmiş. Bir de raporu eksikleri ve hataları açısından da inceliyebiliriz.

Ben bu akşam raporu herhalde bitiririm. Yarından itibaren de kendi görüşlerimi aktarmaya başlarım.

Hepinize en içten sevgi ve saygılarımla

Haluk SEVEL