Sovyetler Birligi "Krechyet" sinifi 4 ucak/helikopter gemisi insa etmisti: Kiev, Minsk, Baku ve Novorossiysk.

Kiev gemisi 1993'de emekliye ayrildi. Bir Cin tersanesi tarafindan hurda durumda satin alinarak Cin'e goturuldu, ancak akibeti ve ileride bu gemiye ne olacagi bilinmiyor.

Novorossiysk 1993 yilinda emekliye ayrildi, sadece 10 yil aktif hizmette bulunabildikten sonra. 1995 yilinda Guney Kore'de bir hurda firmasina satildi ve sokulerek yaygin tabirle "jilet oldu".

Minsk, Novorossiysk ile ayni zamanda, ayni Guney Kore sirketine satilmisti. Bu Guney Kore sirketinin Minsk'i bir Cin hurda gemi sirketine sattigi anlasiliyor. Dolayisiyla Minsk de muhtemelen su anda bir Cin limaninda sokuluyor, belki de
gecen gun aldiginiz cift bicakli jilet bir zamanlar sosyalizmin savunucusu, proleteryanin gozbebegi Minsk'in bir parcasi idi; kimbilir?

Geriye sadece bir Krechyet sinifi gemi kaliyor: Baku. Sovyetler Birligi'nin dagilmasindan hemen once Baku gemisinin adi "Admiral Gorshkov" olarak degistirildi, donemin politik gerceklerine uygun olarak. Admiral Gorshkov 1991'den beri atil vaziyette duruyordu, ve son birkac yildir Hindistan bu geminin pesinde idi. Yanlis animsamiyorsam 1999 baslarinda Hindistan muradina erdi, ve en son gectigimiz sonbaharda yaptiklari bir anlasma ile Admiral Gorshkov'u bir miktar Mig-29K ucagiyla beraber kullanmak uzere satin aldilar. Gemi Mig-29K ve Hindistan'in tamamen kendi tasarlayip ucurdugu LCA av/bombardiman ucaginin ucak gemisi versiyonu tarafindan kullanialbilecek sekilde modifiye edildikten sonra Hindistan donanmasina katilacak.

Krechyet sinifi gemilerde kullanilan VTOL(Harrier benzeri, dikey inis/kalkis yapabilen) Yak-38 Forger ucagi ise 1992-1993 yillarinda fiilen, 1996 yilinda da resmen Rus hizmetinden cikti. Haluk Sevel beyi kizdirma pahasina bu ucagin VTOL kabiliyeti disinda zaten hic bir ozelligi olmayan, problemli teknolojisi nedeniyle bircok Sovyet donanma pilotunun canini almis, cok sinirli silah ve yakit tasima kabiliyeti yuzunden Sovyet donanmasi personeli tarafindan da nefret edilen bir ucak oldugunu ekleyeyim. Rusya'ya yolunuz duserse bu ucagin bir ornegini layik oldugu yerde, Monino'daki muzede gorebilirsiniz.

Kursad
Washington, D.C.
USA

Dogru söze ne demebilir ki! YaK-28 éForger" kendini STOL firtinasina kaptiran, bu yarista ben de varim diyen Sovyetler Birligi Donanmasi Hava Birlikleri için aceleylegelistirilmis bir taktik saldiri uçagidir. Kürsat Bey'in söylediklerine aynen katiliyorum, ancak ilavelerim olacak. YaK-28 ile ilgili bütün teknik doneleri "Savas Uçaklari" bölümünde bulabilirsiniz, oraya bakmanizi tavsiye ederim.

Bu uçakla ilgili ,bence, en güzel tenkiti Yefim Gordon "MiG-29" kitabinin u0'inci sayfasinda yapmaktadir. Bu uçagi "fazla yetenigi olamayn bir kombat uçagi" olarak tanimlamaktadir. Üç motoru ile özellikte kalkis sirasinda anormal yakit tüketmekte olan bu uçagin menzili son derece kisadir. Yüksüz menzili 500km, kanat alti pilonlarina yük alinca 90 ila 160km'dir. Benc(Yefim Gordon'a göre de) bir saldiri helikopteri bundan daha iyi yapabilir. Buuçagin topu yoktur, radari yoktur, tavani sinirlidir, menzili yetersizdir. Bu nedenlerle donanma korumasini da yapamaz. Bu nedenlerle daha Yak-28'ler hizmetteyken yeni uçak arayisina girilmistir. Yeni yapilacak uçak gemilerinde buharli katapult kullanilmasi dahi düsünülmüs, bilahare bu fikir terk edilmistir.

MiG-29K'nin ve Su-29K'nin (adi daha sonra Su-33 olacaktir) donanmanin korunmasi için denemeye alinmasi ve neticede Su-30'un seçilmesi bu gelisimin neticesidir.

Ben bu metin içinde Rus uöak gemilerini de ele almayi düsünüyordum ama yaziyi çok uzatmak okuma arzusunu kirar. Onun için Rus uçak gemilerini ayri bir yazi olarak ve hemen bunun ardindan yazacagim.

selamlar ve sevgiler

İlk Sovyet/Rus uçak gemisi 1967'de hizmete giren "Moskva" ile 1969'da hizmete giren "Kiev"dir. Bunların ikisi de helikopter taşıyıcısıdır; herbirinde 14 adet Ka-25 bulunmaktadır.

Bu gemileri aynı sınıfın temsilcileri olan "Novorossiysk" ve "Baku" takip ederler. Ancak Sovyetler Birliği'nin parçalanmasından sonra "Baku"nun adı "Admiral Gorshkov" olarak değiştirilmiştir.

Sovyetler hakiki manada uçak gemisi diyebileceğimiz "Kiev"i 1975'de, "Minsk"i ise 1978'de tezgaha koyarlar. Bu gemiler hizmete girdiklerinde 16 adet Yak-38 "Forger" ve 16 adet Ka-25/27 helikopter taşıyacaktır. İşte burada Yak-38 sancıları başlar...

Rusya'ya çok kereler gittim ve uzun süreler kaldım. Bir şeyi hayretle tespit ettim. Hükümette (hemde Sovyet hükümetlerinde)ve halkta ABD hayranlığı ve taklitçiliği. Bizim TSE paralelinde olan Rus standartları GOST ve SNiP birçok yerde Amerikan standartlarının kopyası. Durum böyle olunca ABD yapar da Ruslar durur mu! hemen "Ulyanovsk" nükleer motorlu uçak gemisini planladılar. Ancak bu proje Sovyetlerin yıkılmasından sonra iptal edildi.

1982'de "Riga", "987'de "Tbilisi" kızağa kondu. Sovyetler'in parçalanmasından sonra "Riga"nın adı "Varyag" oldu,bitirilemedi, Türk firmaları hurda olarak satın almak istediler ama Ukraynalı'larla anlaşamadılar, sonuçta Çinli'lere satıldı. "Tbilisi"nin adı da "Admiral Kuznetsov" olarak değiştirildi ve şu anda hizmette. Güvertesinde Sukhoi Su-33'leri barındırıyor.

Bir de bir ilave yapmak istiyorum, bir önceki yazıma. Ruslar buharlı katapultu hiç sevmediler. Onun yerine "ski-jump"ı tercih ettiler. Uçaklar da buna göre modifiye edildi.

Diğer birilavem de şöyle. Hindistan, aldığı uçak gemisini işler vaziyete geçirdi sanırım.Şu anda bir miktar daha MiG-29K almak için MAPO MiG'le görüşmeler yapıyorlar.

Çok başınızı şişirdim ama kabahat benim değil, Sevgili Kürşad'ın...

Selamlar ve saygılar

Novorossiysk ve Baku yukarida belirttigim gibi "Krechyet" sinifi gemiler, bunlar Moskva ile ayni sinif degil. Moskva sinifi sadece 2 gemi var, bunlar "Moskva" ile "Leningrad". Moskva sinifinin 3. gemisinin adi "Kiev" olmasina ragmen bu gemi sizin belirttiginiz gibi 1969'da servise girmedi, insaatina baslanildiktan bir yil sonra iptal edilerek 1968'de hurdaya ayrildi. Hizmete giren tek "Kiev" adli helikopter gemisi Kiev sinifinin bayrak gemisi olarak 1975'te hizmete giren gemi.

Sonuc olarak Rus ucak gemileri:
-Moskva(KONDOR) sinifi helikopter gemileri: Moskva, Leningrad
-Kiev(KRECHYET) sinifi VTOL ucak/helikopter gemileri: Kiev, Minsk, Baku(Admiral Gorshkov), Novorossiysk
-Tbilisi(KREML) sinifi CTOL ucak gemileri: Tbilisi(sonra "Admiral Kuznetsov"), Riga(sonra "Varyag"(yarim birakildi, Cin'e satildi))

Doktora yaparken sinif arkadasi oldugumuz Hintli dostlarimdan bugun ogrendigime gore Admiral Gorshkov hala Hindistan'a resmen satilmamis, son anda bir takim puruzler cikmis. Hala Rusya'da limanda imis.

Kursad A.

Ruslar uçak gemilerini tamamına "uçak taşıyan kruvazör" tabirini kullanarak Sovyetler Birliği Donanması'nda yeni bir sınıf yaratmışlardır. Bu tabiri kullanmalarının nedeni de Montrö Annedeniyle Boğazlar'dan uçak gemilerinin geçişinin yasak olmasıdır. Ben "sınıf" tabiri ile bunu kastetmiştim.

Sizin belirttiğiniz ve NATO'ya ait olduğunu sandığım sınıflama bence aşağıdaki gibi bir katkıda bulunmak istiyorum.

1967 ve 69'da hizmete giren Moskva ve Leningrad Ruslar tarafından Proje 1123 olarak adlandırılır. Kiev ve Minsk ise Proje 1143'dür. Novorossisk ve Baku ise aynı kategorinin devamı olduğu için Proje 1143.5 olarak tanımlanır. Daha sonraları iptal edilen Ul'yanovsk ise Proje 1143.7'dir.

Ben Rus uçak gemilerinin herhangi bir çatışmada görev aldığını zannetmiyorum. Ayrıca bu gemiler USN'nin uçak gemileri ile (teknik üstünlük açısından) asla kıyaslanamazlar.

Selamlar ve sevgiler

Edited by - deli_balta on 14/06/2004 13:51:57

Edited by - deli_balta on 14/06/2004 13:52:40

Edited by - deli_balta on 14/06/2004 14:51:43