|
|
E-3
“Sentry” ABD ve NATO savunma güçleri komuta kademesine hava
durumu, kumanda, kontrol ve haberleşme sağlayan havadan erken
uyarı ve ikaz sistemidir (=AWACS). Çöl Fırtınası harekatında
da ispatlandığı gibi en önde gelen hava savaşı kumanda ve
kontrol uçağıdır. İlk prototipi olan EC-137D 9 Şubat
1972’de uçmuş, 1977’den itibaren servise girmeye başlamıştır.
E-3
“Sentry” Boeing 707/320 ticari uçağının üstüne döner
bir dom ilavesi ile modifiye edilmiş bir modelidir. Dom 9.1
metre, kalınlığı 1.8 metre olup gövdeden 3.3 metre yükseğe
iki dikme ile yerleştirilmiştir.
Yeryüzünden stratosfere kadar tarama görevi yapabilen
bir radar alt sistemine sahiptir. Alçaktan uçan nesneler için
320 kilometre, orta ve yüksek irtifada uçanlar için ise çok
daha uzun bir radar menziline sahiptir. Algıladığı uçakları
düşman veya dost olarak tanımlayabilir.
E-3’deki
diğer alt sistemler navigasyon, haberleşme ve bilgisayarlardır
(bilgi işlem). Konsollardaki video ekranlarında bilgisayarlarda
değerlendirilen girdiler grafik ve tablo formatında sunulur.
Konsol operatörleri tarama, tanıma, silah kontrolu, savaş yönetimi
ve haberleşme işlemlerini gerçekleştirirler.
E-3’ün
radar ve bilgisayar alt sistemleri savaş alanı ile ilgili geniş
bilgi toplayabilir ve kullanıma sunabilir. Bilgi olayların gerçeklesine
paralel olarak toplanır. Düşman uçaklarının ve gemilerinin
konumları, izlenmesi ile dost uçak ve deniz birliklerinin konum
ve statüsü de buna dahildir.
Bu bilgi geri bölgelerdeki ve gemilerdeki ana kumanda ve
kontrol merkezlerine gönderilebilir. Kriz esnasında bu doneler
ABD’deki Ulusal Kumanda Merkezi’ne de iletilebilir.
Havadan
karaya operasyonların desteklenmesinde E-3 taciz, keşif, hava
nakil, yakın hava destek için gerekli bilgileri de aktarabilir.
Buna ilaveten hava muharebelerinde komutanların kontrolu ellerine
geçirebilmeleri ve üstünlük sağlayabilmeleri için gerekli
bilgileri de sağlar.
Hava
savunma sistemi olarak E-3 “Sentry” ABD veya NATO ülkelerinin
hudutlarının çok ötelerindeki havasal düşman ekipmanlarını
belirler ve izler. Av-önleme uçaklarını bu düşman
hedeflerine yönlendirebilir.
E-3
“Sentry” Türk Hava Kuvvetleri tarafından da NATO programının
bir parçası olarak kullanılmaktadır.
|
|
The
E-3 Sentry is an airborne warning and control system (AWACS)
aircraft that provides all-weather surveillance, command, control
and communications needed by commanders of U.S. and NATO air defense
forces. As proven in Desert Storm, it is the premier air battle
command and control aircraft in the world today. The first prototype
EC-137D flew on February 9, 1972. Entered production in 1977.
The
E-3 Sentry is a modified Boeing 707/320 commercial airframe with a
rotating radar dome. The dome is 30 feet (9.1 meters) in diameter,
six feet (1.8 meters) thick, and is held 11 feet (3.3 meters) above
the fuselage by two struts. It contains a radar subsystem that
permits surveillance from the Earth's surface up into the
stratosphere, over land or water. The radar has a range of more than
200 miles (320 kilometers) for low-flying targets and farther for
aerospace vehicles flying at medium to high altitudes. The radar
combined with an identification friend or foe subsystem can look
down to detect, identify and track enemy and friendly low-flying
aircraft by eliminating ground clutter returns that confuse other
radar systems.
Other
major subsystems in the E-3 are navigation, communications and
computers (data processing). Consoles display computer-processed
data in graphic and tabular format on video screens. Console
operators perform surveillance, identification, weapons control,
battle management and communications functions.
The
radar and computer subsystems on the E-3 Sentry can gather and
present broad and detailed battlefield information. Data is
collected as events occur. This includes position and tracking
information on enemy aircraft and ships, and location and status of
friendly aircraft and naval vessels. The information can be sent to
major command and control centers in rear areas or aboard ships. In
time of crisis, this data can be forwarded to the National Command
Authorities in the United States.
In
support of air-to-ground operations, the Sentry can provide direct
information needed for interdiction, reconnaissance, airlift and
close-air support for friendly ground forces. It can also provide
information for commanders of air operations to gain and maintain
control of the air battle.
As
an air defense system, E-3s can detect, identify and track airborne
enemy forces far from the boundaries of the United States or NATO
countries. It can direct fighter-interceptor aircraft to these enemy
targets.
The
aircraft is also being flown by the Turkish Air Force as a part of
the NATO program.
|
|
|
|
E-3
specs/doneleri:
Crew/mürettebat:
17, engines/motorlar: 4 x Pratt & Whitney TF-33-PW-100/100A
turbofans, thrust/itiş gücü: 4 x 93.3kN, wingspan/kanat açıklığı:
44.42m, length/uzunluk: 46.61m, height/yükseklik: 12.6m, wing
area/kanat alanaı: 283.35m2, start mass/kalkış ağırlığı:
147,418kg, max speed/azami hız: 853km/h, ceiling/tavan: 8,840m,
range w.max.fuel/azami yakıtla menzil: 12,000km
|
|
